Problemem dla młodych gmin jest utrzymanie dróg, zapewnienie opieki zdrowotnej, rozwój sieci kanalizacyjnej. Takie wnioski powstają z raportu Najwyższej Izby Kontroli. NIK ostrzega - rosnące zadłużenia gmin przyniosą coraz więcej problemów.

Trudności z prowadzeniem swoich zadań mają gminy, w jakich liczba ludności nie przekracza pięciu tysięcy mieszkańców. Swoje robią niskie budżety i rozporoszona zabudowa, ale i stworzenie terenu.

W szkolnych ławkach zasiada coraz mniej uczniów. Powody? Niski przyrost naturalny, przeprowadzki, nauka poza zamieszkaną gminą. NIK podał przykład - w 2011 roku do szkół w gminie Dębowa Kłoda uczęszczało 71 % dzieci. W 2014 było wówczas wyłącznie 67 %. W wypadku gminy Świerzno, ta kategoria zmalała z 99 % do 93 %.

Doskonalsze warunki nauczania dobrze nie równają się lepszym produktom w dziedzinie. W raporcie po kontroli można znaleźć informację, iż w dziewięciu gminach pogarszały się stale wyniki testów na koniec podstawówki, oraz w sześciu - wyniki egzaminów gimnazjalnych: - W wypadku 85 proc. egzaminów otwartych na tył szkoły obowiązującej w latach 2011-2015 ich produkty były głębsze niż małe w województwach, a w 68 proc. i gorsze niż średnie w powiatach. Z kolejce w wypadku niemal 80 proc. egzaminów gimnazjalnych ich produkty niekorzystnie odchodziły z zwykłych w województwie, zaś w 39 proc. więcej w powiecie.

Co więcej pozostawia wiele do życzenia? Czytelnictwo. Osiemnaście z 21 gmin prowadziło biblioteki, mimo tegoż ich ludzie czytali średnio cztery, trzy razy rzadziej niż ludzie powiatów. Coś optymistycznego - poziom czytelnictwa w pięciu gminach o największych kosztach na biblioteki, był idealniejszy niż mała w powiecie. Ba, chociażby w terenu.

Kolejny problem - miejsca pochówku http://progressband.pl. Tylko piętnaście z 21 skontrolowanych gmin, prowadziło cmentarze komunalne. Gminy nie próbowały uzyskać w współczesnej rzeczy do porozumienia z własnymi samorządami. NIK podkreśla:

Jeśli zaś należy o opiekę zdrowotną, tylko trzy gminy realizowały profilaktyczne programy. Powody?

Kolejne złe wieści, wzrósł odsetek dróg gminnych w stopniu małym lub złym. W 2011 roku podnosił on 32 %, trzy lata później już 35 %. NIK podkreśla: - W ośmiu gminach nie zadbano o przeprowadzanie przeglądów dróg lub nie pokazywano ich listy. Drinkom z powodów pogarszającego się stanu dróg gminnych było dofinansowanie przez około wszystkie skontrolowane gminy (19 z 21) nawet połowy kosztów remontów, modernizacji lub budowy dróg powiatowych.

Przyszłość małych gmin nie wygląda za różowo , ich sprawa jest bowiem uzależniona z zmian demograficznych. I na wsi proces starzenia się społeczeństwa przebiega szybciej. Dodatkowo NIK podkreśla, że we każdych skontrolowanych gminach faktyczna liczba mieszkańców była grubsza od wydawanej przez GUS (od 6 do 27 proc.). Świadczy toż o dużych procesach migracyjnych, dotyczących całych rodzin.